نقش هوش مصنوعی در تحول دیجیتال مدیریت منابع انسانی: چارچوبی برای ارتقای عملکرد و بهزیستی کارکنان
کد مقاله : 1591-ICM
نویسندگان
عباسعلی رستگار *1، میناسادات موسوی2
1استاد گروه مدیریت، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
2دکتری مدیریت منابع انسانی، گروه مدیریت، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
چکیده مقاله
تحول دیجیتال و گسترش ابزارهای هوش مصنوعی، مدل‌های سنتی مدیریت منابع انسانی را دستخوش تغییرات بنیادین کرده و شیوه‌های تصمیم‌گیری، توسعه کارکنان و تجربه کاری را بازتعریف کرده است. پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش هوش مصنوعی در تحول دیجیتال مدیریت منابع انسانی و بررسی پیامدهای آن بر عملکرد و بهزیستی کارکنان انجام شده است. این مطالعه از نوع توصیفی–تحلیلی و مبتنی بر مرور نظام‌مند ادبیات علمی سال‌های 2020 تا 2024 است. داده‌های پژوهش با تحلیل محتوای کیفی و با تمرکز بر چهار چارچوب نظری شامل نظریه پذیرش فناوری، نظریه منابع–توانمندی، نظریه تبادل اجتماعی و چارچوب هوش مصنوعی مسئولانه تحلیل شد. یافته‌ها نشان می‌دهد که هوش مصنوعی از طریق بهبود تصمیم‌گیری، توسعه قابلیت‌های پویا، شخصی‌سازی یادگیری و اتوماسیون فرآیندها موجب ارتقای عملکرد کارکنان می‌شود. همچنین، در صورت استفاده اخلاقی و شفاف، هوش مصنوعی می‌تواند موجب افزایش رفاه، اعتماد، عدالت ادراک‌شده و شکوفایی کارکنان گردد. با این حال، چالش‌هایی مانند سوگیری الگوریتمی، نقض حریم خصوصی و کاهش استقلال شغلی، استفاده از چارچوب‌های اخلاقی را ضروری می‌سازد. بر اساس این نتایج، مدل مفهومی تلفیقی پژوهش نشان می‌دهد که اثرگذاری هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی تنها زمانی مطلوب است که فناوری، عوامل انسانی و ملاحظات اخلاقی به‌صورت همزمان در نظر گرفته شوند. یافته‌ها راهنمایی برای سیاست‌گذاران، مدیران منابع انسانی و پژوهشگران در جهت توسعه سیستم‌های هوش مصنوعی کارآمد و انسان‌محور ارائه می‌کنند.
کلیدواژه ها
تحول دیجیتال؛ مدیریت منابع انسانی؛ عملکرد کارکنان؛ بهزیستی کارکنان؛ تجربه کارمند؛ عدالت الگوریتمی؛ هوش مصنوعی مسئولانه
وضعیت: پذیرفته شده