مرور یکپارچه تعامل بین استراتژی‌های بازار و غیر بازار برای دستیابی به مزیت رقابتی
کد مقاله : 1578-ICM
نویسندگان
جواد کاظمی *1، علی حیدری2
1دانشجوی دکتری دانشگاه تهران
2دانشیار دانشگاه تهران
چکیده مقاله
زمینه و هدف: در محیط پیچیده کسب‌وکار امروز، موفقیت بنگاه‌ها تنها به استراتژی‌های بازار وابسته نیست، بلکه مدیریت استراتژی‌های غیر بازار (شامل محیط سیاسی و اجتماعی) نیز اهمیتی حیاتی یافته است. با وجود گستردگی ادبیات، چگونگی تعامل این دو استراتژی برای دستیابی به مزیت رقابتی همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. هدف این پژوهش، بررسی انتقادی و سنتز ادبیات موجود برای شناسایی الگوهای تعامل و ارائه یک چارچوب نظری به همراه تشخیص شکاف کلیدی در پژوهش های گذشته است.
روش‌شناسی: این پژوهش از روش «مرور یکپارچه» بر اساس چارچوب ویتمور و نافل (2005) استفاده کرده است. با جستجوی نظام‌مند در پایگاه‌های علمی معتبر، مطالعات مرتبط با تعامل استراتژی‌های بازار و غیر بازار شناسایی، تحلیل و سنتز شدند.
یافته‌ها: سنتز یافته‌ها دو رویکرد متضاد در تعیین نسبت تعامل را نشان داد : (1) «رویکرد مکمل» که بر هم‌افزایی این دو استراتژی برای خلق مزیت رقابتی تأکید دارد، و (2) «رویکرد غیر مکمل» که بر وجود بده-بستان و تضاد منابع میان آن‌ها دلالت می‌کند. با این حال هیچ کدام از دو رویکرد به تنهایی قادر به تبیین کامل واقعیت نیستند و این دوگانگی مانع از درک جامع پیچیدگی‌های واقعی محیط کسب‌وکار شده است.
نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر نتیجه می‌گیرد که برای عبور از این بن‌بست نظری، باید از پرسش‌های خطی فاصله گرفت و با اتخاذ «لنز نظری پیچیدگی»، به شناسایی «پیکره‌بندی‌های مختلفی» از استراتژی‌های بازار و غیر بازار پرداخت که در شرایط گوناگون منجر به مزیت رقابتی می‌شوند. همچنین، چارچوب‌های مفهومی نوینی برای عملیاتی‌سازی این پیکره‌بندی‌ها در پژوهش‌های آتی پیشنهاد شده است.
کلیدواژه ها
استراتژی بازار، استراتژی غیر بازار، مزیت رقابتی، مرور یکپارچه، پیچیدگی، پیکره‌بندی علی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی