چشم‌انداز جهانی مطالعات زنان و رسانه‌های اجتماعی: مرور و تحلیل کتاب‌سنجی
کد مقاله : 1536-ICM
نویسندگان
سارا میرزا ابوالحسن خان ایلچی1، لیلا میرزا ابوالحسن خان ایلچی2، نگین سنگری *3
1دانشجوی دکتری مدیریت بازاریابی، گروه مدیریت، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد دانشگاه الزهرا. تهران، ایران
2دانشجوی دکتری، گروه رهبری و سرمایه انسانی، دانشکدگان مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3استادیار، گروه مدیریت، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
چکیده مقاله
این مطالعه با رویکرد کتاب‌سنجی و به منظور ارائه تصویر پژوهش‌های بین‌المللی درباره «زنان و رسانه‌های اجتماعی» را در سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۵ صورت گرفته‌است. داده‌ها از پایگاه Web of Science گردآوری و پس از پالایش، ۶۸۲ سند برای تحلیل نهایی انتخاب شد. با بهره‌گیری از VOSviewer، هم‌رخدادی کلیدواژه‌ها، هم‌تالیفی نویسندگان و هم‌استنادی منابع و کشورها بررسی شد. نتایج نشان می‌دهد از سال ۲۰۱۹ به‌بعد، رشد انتشارات شتاب گرفته و حوزه از فاز توصیفیِ بازنمایی به سمت تحلیل‌های داده‌محور در سلامت روان، فمینیسم دیجیتال و پویایی پلتفرم‌ها حرکت کرده‌است. در شبکه کلیدواژه‌ها، ۷ خوشه اصلی (سلامت و بارداری؛ فمینیسم دیجیتال و کنشگری؛ جنسیت، هویت، نژاد؛ تصویر از جسم و سلامت روان؛ سواد و آموزش دیجیتال؛ فناوری،پلتفرم‌ها؛ سلامت عمومی و همه‌گیری‌ها) شناسایی شد. از نظر جغرافیایی، ایالات متحده و انگلستان مهمترین گره‌های تولید دانش‌ هستند و کشورهای هلند، استرالیا، ایرلند، مالزی و چین نیز نقش برجسته‌ای دارند. در عین حال سهم جنوب جهانی رو به افزایش اما دارای پراکنده است. تحلیل منابع نشان می‌دهد مجلات Social Media + Society، BMJ Open، Midwifery، Feminist Media Studies و BMC Pregnancy and Childbirth در انتشار آثار پراستناد نقش محوری دارند. شکاف‌های اصلی شامل غلبه روایت‌های غرب‌محور، ادغام ناکافی نظریه‌های فمینیستی با روش‌های داده‌محور و توجه به زمینه‌های فرهنگی غیرغربی است. نتایج نشان داده‌اند که مسیرهای آتی پژوهش‌ها بر مفاهیمی همچون عدالت فناورانه جنسیتی، فمینیسم تقاطعیِ داده‌محور و همکاری‌های شمال-جنوب متمرکز هستند.
کلیدواژه ها
رسانه‌های اجتماعی، زنان، فمنیسم، فمینیسم دیجیتال، مطالعات جنسیت
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی