اخلاق حرفه‌ای در عصر هوش مصنوعی: نگاهی به راهکارهای فناورانه برای چالش‌های دارایی‌های فکری
کد مقاله : 1497-ICM
نویسندگان
سمیه جلیلی باغ اناری *
مدیر مارکتینگ شرکت گراف و مشاور مارکتینگ و برندینگ در برسا
چکیده مقاله
فناوری انقلابی هوش مصنوعی همه کشورها را مشتاق توسعه و بسترسازی برای آن کرده است. سیاست‌گذاران به قدرت تعیین‌کننده این فناوری در آینده مناسبات بین‌المللی باور دارند. با وجود چنین زمینه پررنگ و غیرقابل انکاری، توسعه پلتفرم‌ها و مدل‌های هوش مصنوعی در چالش نحوه آموزش‌ و تامین داده‌های ورودی گرفتار شده است. مشابه بسیاری از فناوری‌های ساختارشکن، ارائه این فناوری به بازار و توسعه محصولات آن، قبل از سیاست‌گذاری پیش‌رفته، اما اکنون لزوم حفظ حقوق پدیدآورندگان آثار هنری و ادبی، در مسیر رشد هوش مصنوعی چالش‌‌های مهمی ایجاد کرده است. این مسئله پدیدآورندگانی که مالک داده‌های آموزشی مدل‌های هوش مصنوعی هستند را در مقابل شرکت‌های توسعه‌دهنده قرار داده‌ است. این یعنی آینده فناوری هوش‌مصنوعی در میانه یک چالش‌ اخلاقی و حقوقی بزرگ رقم خواهد خورد: تضاد میان »حق توسعه فناوری« و »حق مالکیت فکری پدیدآورندگان«. چندان تعجب‌آور نخواهد بود که راهکارهای این چالش هم از دل فناوری بیرون بیاید. این مقاله با نگاهی به جدیدترین ابتکارات مطرح شده در یازدهمین جلسه گفتگوی سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) درباره هوش مصنوعی که در تاریخ ۲۳و ۲۴ آوریل ۲۰۲۵ برگزار شد، راهکارهایی را بررسی می‌کند که می‌تواند راه‌ برون‌رفتی برای تضاد منافع بین صاحبان داده‌های دیجیتال، هنرمندان و ناشران از یک طرف و توسعه‌دهندگان مدل‌های هوش مصنوعی مولد (GenAI) از طرف دیگر باشد.
کلیدواژه ها
هوش مصنوعی، هوش مصنوعی مولد (Generative AI)، مالکیت‌ دارایی‌های فکری، کپی‌رایت، میکرولایسنسینگ، مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs)
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی