بررسی سیستمی موانع پذیرش بیمه سایبری توسط کسب‌و‌کارها با رویکرد دلفی ـ دیمتل
کد مقاله : 1490-ICM
نویسندگان
علی سیبویه *1، مصطفی نیازی2، رضا مرشدزاده2
1استادیار دانشگاه تربت حیدریه
2دانش‌آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
چکیده مقاله
با وجود شدّت و گسترش تهدیدات سایبری، پذیرش بیمه سایبری در ایران کند است. این پژوهش با رویکردی سیستمی، به شناسایی موانع پذیرش و ترسیم روابط علّی میان آن‌ها می‌پردازد. مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، ترکیبی (کیفی-کمّی) است. ابتدا با مرور نظام‌مند ادبیات، ۱۵ مانع بالقوه استخراج شد؛ سپس در روش دلفی فهرست موانع توسط خبرگان به ۱۰ مانع کلیدی تقلیل یافت. در بخش کمّی، با استفاده از دیمتل و قضاوت‌های زوجی خبرگان، شاخص‌های محاسبه و شبکه علّی-معلولی ترسیم گردید. یافته‌ها نشان می‌دهد کفایت و کیفیت داده‌های رخداد/خسارت هسته اصلی شبکه موانع است و به‌شدت از عوامل بالادستی مثل سطح مشارکت نهادی و حاکمیتی، ظرفیت بازار اتکایی، شفافیت حدود پوشش (به‌ویژه در مورد جنگ) و ناهماهنگی‌های مقرراتی و استانداردی تأثیر می‌پذیرد. در این میان، دو مانع بومی ریسک ادراک‌شده افشای اطلاعات و قیود تحریمی بر دسترسی فنی و اتکایی چهره خاص بازار ایران را شکل داده و موانع رفتاری و عملیاتی در سطح کسب‌وکارها و بیمه‌گران را تشدید می‌کنند. بر اساس نقشه علّی–بازخوردی، پژوهش بسته‌ای سیاستی با سه محور «داده و شفافیت کنترل‌شده»، «هم‌راستاسازی مقررات و استانداردها» و «تقویت ظرفیت مالی و اتکایی» همراه با بازطراحی پوشش‌ها، هم‌ترازی با کنترل‌های دفاعی و بهبود خدمات پسارخداد برای افزایش اعتماد و پذیرش بیمه سایبری پیشنهاد می‌کند.
کلیدواژه ها
بیمه سایبری، رویکرد سیستمی، دیمتل، روش دلفی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی