| گذار از رقابت به همکاری: اصول حکمرانی همکارانه برای مدیریت ابرچالش آب در ایران |
| کد مقاله : 1413-ICM |
| نویسندگان |
|
متین عامریگلستان * دکتری مدیریت دولتی، دانشگاه علامه طباطبائی |
| چکیده مقاله |
| تنشهای فزاینده آب در ایران از سطح یک چالش فنی فراتر رفته و به ابرچالش حکمرانی بدل شده است که ریشههای آن در ناهماهنگی نهادی، رقابت میان ذینفعان و ضعف ظرفیت یادگیری و اعتماد متقابل قرار دارد. در سالهای اخیر، الگوی «حکمرانی همکارانه آب» بهعنوان رویکردی نوین برای مدیریت مؤثر ابرچالش آب مطرح شده است. این مقاله با استفاده از دادهها و یافتههای پژوهشهای پیشین نویسنده، که به استخراج چارچوب حکمرانی همکارانه آب در ایران و مولفههای زمینهای اثرگذار بر آن منجر شد، به تبیین پنج اصل بنیادین برای طراحی و پیادهسازی حکمرانی همکارانه آب در ایران میپردازد. سه اصل نخست شامل (1) شکلدهی نظام اعتماد و گفتوگوی مستمر میان ذینفعان، (2) ایجاد سازوکارهای نهادی میانبخشی برای تصمیمسازی جمعی و (3) ارتقای ظرفیت یادگیری سیاستی، میباشند و دو اصل زمینهای نیز که برای امکانپذیری این الگو ضروری هستند عبارتاند از: نقش دولتِ تسهیلگر، شفاف و اعتمادساز و حکمرانیِ فرادست که مشروعیتبخش و جهتدهنده باشد. روش پژوهش مبتنی بر تحلیل ثانویه دادههای کیفی و تلفیق آن با ادبیات حکمرانی همکارانه است. یافتهها نشان میدهد گذار از الگوی رقابتی موجود به حکمرانی همکارانه نیازمند شکلگیری پنج اصل کلیدیِ اعتمادسازی، ایجاد نهادهای میانبخشی، ایجاد ظرفیت یادگیری سیاستی و دولت تسهیلگر و حکمرانی فرادستِ جهتدهنده است. این مقاله تصویری روشن از اصول عملیاتی برای مدیریت ابرچالش آب در ایران ارائه میدهد. |
| کلیدواژه ها |
| حکمرانی همکارانه آب؛ ابرچالش آب؛ اعتمادسازی؛ همکاری میانبخشی؛ یادگیری سیاستی؛ دولت تسهیلگر؛ حکمرانیِ فرادست. |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |