| پایداری بهعنوان محرک اصلی پذیرش اینترنت اشیا در تجارت الکترونیک ایران: شواهد تجربی از گسترش مدل UTAUT2 با تحلیل نرم افزار |
| کد مقاله : 1402-ICM |
| نویسندگان |
|
نگین شکوری شالدهی * دانشجوی دانشگاه الزهرا تهران |
| چکیده مقاله |
| این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش و قصد استفاده از اینترنت اشیا در تجارت الکترونیک ایران انجام شده است. با ترکیب یافتههای پنج مقاله معتبر اخیر (2023–2025) و گسترش مدل پذیرش فناوری UTAUT2، متغیر «پایداری و مسئولیت اجتماعی» به مدل افزوده شد. پرسشنامهای ۳۰ سؤالی بر اساس مقیاس لیکرت ۵ درجهای طراحی و در قالب پرسلاین توزیع گردید. از 117 پاسخدهنده ، دادهها در نرمافزار SPSS تحلیل شد. یافتههای کلیدی: سودمندی درکشده (میانگین = ۳.۷۶) و پایداری و مسئولیت اجتماعی (میانگین = ۳.۶۵) بالاترین امتیاز را کسب کردند. پایایی کل پرسشنامه با آلفای کرونباخ کلی ≈ ۰.۸۱ (عالی) و بخشهای اصلی بین ۰.۶۲ تا ۰.۸۳ تأیید شد. تحلیل رگرسیون نشان داد که تنها متغیر «پایداری و مسئولیت اجتماعی» (β = ۰.۴۴۹, p = ۰.۰۰۲) پیشبینیکننده قوی و معنیدار قصد رفتاری و تمایل به اشتراکگذاری داده است (R² = ۰.۷۳۵). آزمون t تکنمونهای نشان داد پاسخدهندگان بهطور معنیدار اینترنت اشیا را مفید، پایدار و بهبوددهنده تجربه مشتری میدانند، اما سهولت استفاده درکشده (p = ۰.۱۰۵) و اعتماد (در مرز معنیداری) همچنان چالش اصلی است. تحلیل عاملی اکتشافی ۹ مولفه را استخراج کرد که مولفه اول (سودمندی + تجربه مشتری + پایداری) ۳۱.۷۲٪ واریانس را توضیح داد. نتیجهگیری: مشتریان ایرانی حاضرند در صورتی که شرکتها از اینترنت اشیا برای اهداف سبز و پایدار استفاده کنند، دادههای خود را به اشتراک بگذارند. این یافته جدیدترین و قویترین محرک پذیرش اینترنت اشیا در تجارت الکترونیک ایران است. |
| کلیدواژه ها |
| اینترنت اشیا، تجارت الکترونیک، UTAUT2، پایداری، مسئولیت اجتماعی، پذیرش فناوری، ایران |
| وضعیت: پذیرفته شده |