پیوند مطالعات انتقادی در مدیریت با نظریه‌ی حکمرانی: اشارات نظری در تکوین حکمرانی انتقادی
کد مقاله : 1279-ICM
نویسندگان
علی رستمیان *1، مجتبی امیری2
1استادیار دانشکده حکمرانی دانشگاه تهران
2دانشکدگان مدیریت دانشگاه تهران
چکیده مقاله
در دهه‌های اخیر، غلبه‌ی عقلانیت ابزاری و مدیریت‌گرایی در سازمان‌ها و نهادهای عمومی، موجب شکل‌گیری الگوهای حکمرانی‌ای شده که کارایی و کنترل را بر عدالت و بازاندیشی مقدم می‌دارند. در واکنش به این روند، جریان «مطالعات انتقادی در مدیریت» کوشیده تا دانش مرسوم در حوزه‌ی علم مدیریت و سازمان را از منظر قدرت، ایدئولوژی و رهایی نقد کند. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل اسنادی انتقادی، به بررسی ظرفیت‌های نظری این جریان مطالعاتی برای بازاندیشی در مبانی حکمرانی می‌پردازد. داده‌های پژوهش از متون کلیدی و نوین این حوزه‌ی مطالعاتی گردآوری شده‌اند؛ و یافته‌ها نشان از این دارند که سه محور اصلی – یعنی نقد قدرت، بازاندیشی معرفتی و رهایی – می‌تواند مبنای شکل‌گیری چارچوبی با عنوان «حکمرانی انتقادی» باشد. در این چارچوب، حکمرانی نه فرایندی فنی، بلکه عرصه‌ای اخلاقی و سیاسی است که در آن مشروعیت دانش، توزیع قدرت و امکان کنشگری شهروندان مورد بازاندیشی قرار می‌گیرد. نتیجه‌ی پژوهش نشان می‌دهد که پیوند مطالعات انتقادی مدیریت با نظریه‌ی حکمرانی می‌تواند از رهگذر تحول بخشیدن به پارادایم حکمرانی و تغییر کانون آن از کارایی‌محوری به تمرکز بر بازاندیشی، زمینه را برای توسعه‌ی الگوهای رهایی‌بخش‌تر در سیاست‌گذاری عمومی فراهم سازد.
کلیدواژه ها
مطالعات انتقادی در مدیریت، نظریه حکمرانی، مدیریت‌گرایی، حکمرانی انتقادی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی